Το μανιφέστο του αφοσιωμένου γονιού

Ούτε κι εγώ ξέρω  πόσες φορές έχω ευχηθεί μέχρι τώρα να υπήρχε ένα βιβλίο με “οδηγίες χρήσης”  ή, ακόμα καλύτερα, ένα “λυσάρι για γονιούς”, που να περιέχει όλα τα πιθανά ζητήματα που υπάρχει περίπτωση να συναντήσεις, μαζί με τις λύσεις τους φυσικά. Ζούμε και σε μια κουλτούρα που μας εκπαιδεύει συστηματικά στην ανοησία της ισοπέδωσης του κανόνα, στη λογική πως ότι δεν συμπεριλαμβάνεται στο αναμενόμενο είναι ένδειξη “προβλήματος” που απαιτεί να βρούμε “λύση”, σαν να είναι οι άνθρωποι ηλεκτρικές συσκευές που θα σε καλύψει η εγγύηση του κατασκευαστή ή θα τις πας για επισκευή στο άψε – σβήσε και  μετά όλα θα διορθωθούν, μέχρι την  επόμενη “βλάβη”…

Όπως όλοι οι  γονείς γνωρίζουν,  οι περισσότεροι κανόνες φαίνονται λειψοί  όταν δοκιμάζονται στην αλήθεια της πραγματικής ζωής.  ’Οταν  πάνε να στριμώξουν ντε και   καλά την ιδιαίτερη προσωπικότητα κάθε παιδιού – και κάθε γονιού –  σε ένα καλούπι.
Κι αυτή η αγωνία  μας  να “βρούμε  λύσεις” και “να κάνουμε  το καλύτερο” εδώ και τώρα έχει συχνά τα αντίθετα αποτελέσματα,  γιατί συχνά μέρος της όποια “λύσης” ενός θέματος είναι η προσέγγιση με την ήρεμη ματιά της αποδοχής, χωρίς πιέσεις, ‘πρέπει”  και καταναγκασμούς. Αλλιώς καταλήγεις να νιώθεις άδειος, κενός και ξεζουμισμένος, ο τέλειος συνδυασμός  για να δημιουργηθούν περισσότερα προβλήματα, ακόμα  κι  εκεί που δεν υπήρχαν!

Τι κάνουμε λοιπόν; Ναι, χρειαζόμαστε κάποιες αρχές. Αρχές που να αγκαλιάζουν την ευάλωτη πλευρά μας,  την πεπερασμένη ανθρώπινη φύση μας, τα λάθη και τις ατέλειές μας… Μακριά από την  επίκριση,  την αυτοεπίκριση, τη σκληρότητα  και την ισοπέδωση των έτοιμων λύσεων.
Όταν διάβασα εδώ για τη δουλειά της Brene Brown, κοντοστάθηκα. Ο   δωδεκάλογος που που η ίδια ονομάζει “the wholehearted parenting manifesto” (η μετάφραση “το  μανιφέστο του αφοσιωμένου γονιού είναι μάλλον η κοντινότερη,  αν και η λέξη “αφοσιωμένου” μπορεί να σε πάει σε άλλα μονοπάτια)  με άγγιξε, γιατί αντιμετωπίζει τον γονιό σαν άνθρωπο  που όχι μόνο νοιάζεται, αλλά και παίρνει τη γενναία απόφαση να είναι αυθεντικός κι  αληθινός απέναντι στον εαυτό του και στα παιδιά του. Ιδού ο δωδεκάλογος, σε δική μου ερασιτεχνική μετάφραση. Για την ώρα τον διαβάζω καθημερινά χωρίς να είμαι σε θέση ακόμα να τα υιοθετήσω όλα αυτά, νιώθω όμως πως είναι εξαιρετικά σημαντικά για την οικογένειά μου:

1. Πάνω απ΄όλα, παιδί μου, θέλω να ξέρεις πως  είσαι άνθρωπος αγαπητός  και αξιαγάπητος. Θα  το νιώθεις και  θα το  μαθαίνεις μέσα από τα λόγια και τις πράξεις μου.  Τα μαθήματα της αγάπης τα διδάσκεσαι από  τον τρόπο που σου συμπεριφέρομαι και από το πώς εγώ η ίδια συμπεριφέρομαι στον εαυτό μου.
2. Θέλω να έρχεσαι σ΄επαφή με τον  κόσμο έχοντας  συνείδηση της αξίας σου. Να ξέρεις πως αξίζεις την αγάπη, τη χαρά, την αίσθηση πως ανήκεις κάπου, και να το  διαπιστώνεις κάθε φορά που με βλέπεις να αναγνωρίζω με  συμπόνοια τα λάθη μου και να αγκαλιάζω τις ατέλειές μου.
3. Μέσα στην  οικογένειά μας καλλιεργούμε το θάρρος, εκφράζοντας τα συναισθήματά μας,  αφήνοντας τους άλλους να δουν τι μας συμβαίνει, τιμώντας την πλευρά του εαυτού μας που νιώθει ευάλωτη και εκτεθειμένη. Μοιραζόμαστε τις  σκέψεις και τις ιστορίες μας, τους αγώνες και τις δυνάμεις μας. Πάντα στο σπίτι μας υπάρχει χώρος και χρόνος για όλα αυτά.
4. Θα μάθεις από εμάς, τους γονείς σου, τη  συμπόνοια  γιατί πρώτα εμείς οι ίδιοι θα βλέπουμε με συμπόνοια τους εαυτούς μας και τους ανθρώπους γύρω μας. Θέτουμε και σεβόμαστε τα προσωπικά όρια. Εκτιμάμε τη σκληρή δουλειά, την  ελπίδα, την επιμονή.
Η  ξεκούραση και το  παιχνίδι είναι οικογενειακές αξίες και κομμάτια της καθημερινής μας ζωής.
5.  Θα μάθεις την υπευθυνότητα και τον σεβασμό βλέποντάς με να αποδέχομαι και να επανορθώνω τα λάθη μου. Βλέποντάς με να ζητάω ό,τι έχω ανάγκη και να εκφράζω τα συναισθήματά μου.
6. Θέλω να γνωρίσεις τη χαρά, γι΄αυτό  μαζί θα εκφράζουμε  συνειδητά την ευγνωμοσύνη μας.

7.  Θέλω να νιώσεις τη χαρά, γι’ αυτό μαζί θα μάθουμε το πώς θα είμαστε άνθρωποι ευάλωτοι κι αληθινοί.
8. Οταν η αβεβαιότητα και ο φόβος μάς χτυπούν την πόρτα,  θα έχεις τη δυνατότητα να αντλείς υποστήριξη από την πνευματικότητα που είναι μέρος της καθημερινότητάς μας.
9. Μαζί θα κλάψουμε και θα αντιμετωπίσουμε το φόβο και την απώλεια.  Αντί να προσπαθήσω μάταια να αφαιρέσω τον πόνο σου,  θα μείνω μαζί σου για να σου μάθω πώς να νιώσεις τον πόνο.
10.  Θα γελάμε, θα τραγουδάμε, θα χορεύουμε  και θα δημιουργούμε.  Ο καθένας μας  έχει την άδεια να είναι ο εαυτός του. Ο,τι κι αν συμβαίνει να ξέρεις πως πάντα είσαι καλοδεχούμενος στην οικογένειά μας.
11. Καθώς ξεκινάμε το ταξίδι  μας με  αφοσίωση,  το μεγαλύτερο δώρο που έχω να σου προσφέρω είναι το να ζω και ν΄αγαπώ με όλη μου την καρδιά και να τολμάω  όσο μπορώ.
12. Τίποτε απ’  ό,τι θα σου μάθω ή θα σου δείξω δεν θα είναι τέλειο. Θα σ΄αφήσω όμως να δεις  ποια στ΄αλήθεια είμαι και πάντα θα θεωρώ ιερό δώρο  το ότι είδα ποια είσαι, βαθιά κι αυθεντικά.
Πώς σας φάνηκε; Τι σας άγγιξε περισσότερο; Εμένα το σημείο 9 (γι΄αυτό και το έκανα έντονο),  γιατί αισθάνομαι πως όλη αυτή η κουλτούρα αποφυγής του πόνου  που μας περιβάλλει μας οδηγεί στην αποχαύνωση και στην αναισθησία. Κι όποιος καταφέρει να νιώσει τον πόνο, είναι σε θέση να βιώσει και τη χαρά!